اجتهاد استحسانیاجتهاد استحسانی به استنباط حکم شرعی با استفاده از استحسان عقلی، به هنگام فقدان نصّ و عدم کارآیی قیاس اطلاق می‌شود. ۱ - تعریفاجتهاد استحسانی، اجتهادی است که در موارد عدم نصّ بر حکم واقعه بر اساس عمل به استحسان صورت می‌گیرد؛ و استحسان عبارت است از عدول مجتهد از مقتضای قیاس جلیّ به مقتضای قیاس خفیّ ، یا عدول از حکم کلّی به حکم استثنایی به خاطر دلیلی که به ذهن مجتهد خطور می‌کند واین عدول را رجحان می‌بخشد. برخی وجه ترجیح در این عدول را یکی از این امور شمرده‌اند: عرف ، اجماع ، مصلحت ، تسهیل و دفع مشقّت. [۲]
الاجتهاد اصوله و احکامه،بحرالعلوم، محمد، ص۱۲۸.
[۳]
عجم، رفیق، موسوعة مصطلحات اصول الفقه عندالمسلمین، ج۱، ص۱۲۵.
۲ - عناوین مرتبطاجتهاد استصلاحی اجتهاد بیانی اجتهاد قیاسی ۳ - پانویس
۴ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۷۰، برگرفته از مقاله «اجتهاد استحسانی». رده‌های این صفحه : اجتهاد(عام)
|